27 Ağustos 2008 Çarşamba

Sağlığa Dair Bildiklerinizi Unutun


Sağlığa Dair Yeni Gelişmeler

Yumurta,margarin ve tuz hakkında bildiğiniz her şeyi unutun. Bu konuda yapılan son bilimsel araştırmalar bilinen tüm gerçekleri tersine çeviriyor.. Kolesterol efsanesi yıkılıyor.Eskiden, kalbinize iyi bakmak o kadar da büyük bir problem değildi:


Dengeli beslenir, biraz egzersiz yaparsanız, sağlıklı bir hayatı garantilediniz demekti. Gerçi çoğunluk bunları da yapmazdı ama en azından suçunu bilir, diyete başlar ya da spora ağırlık verirdi. Sonra çeşitli 'araştırma sonuçları' gelmeye başladı; insanlar aslında "kalp zehri" yiyip içiyorlardı. Kırmızı et örneğin, tereyağ, yumurta; bunlar çok kötü şeylerdi; kalp damarlarını birer tıkaç gibi tıkıyorlardı. Tuz, bir zehirdi; tansiyonu anında fırlatıyordu. Fazla yemek ve şişmanlık zaten koroner yetmezliği için yer ayırtmak gibi bir şeydi. Demek ki ne yapmak lazımdı: Kırmızı eti kes, çok canın çekiyorsa haftada tek bir yumurta ye, tereyağı yerine margarin kullan ve tuzluğu sakla....
Ama ardı ardına yürütülen bilimsel araştırmalar, her gün başka bir 'bilimsel gerçeğe' ışık tutuyor. İşte kolesterol ve kalp sağlığı cephesinden son gerçekler:
Yumurta: Sanıldığı gibi kalp düşmanı değil. Kolesterol bombası ama artık biliyoruz ki, kolesterolün bir iyisi, bir de kötüsü var. Yumurta kandaki kötü kolesterol oranını yükselten gıdalar arasında değil.
Doymuş Yağlar: Kırmızı ette, tereyağında ve diğer hayvansal gıdalarda var. Kalp ve damarlar için, kolesterolden daha büyük bir tehlike teşkil edebilir.
Diğer Yağlar: Zeytinyağı, diğer bitkisel yağlar ve somon ile ton balığı yağı, sanki şifa: kötü kolesterol oranını düşürüp, kan dolaşımına yardımcı oluyor.
Margarin: En az tereyağ kadar zararlı. Damar tıkayıcı. Genel kural; margarin ne kadar yumuşaksa, o kadar iyi.
Tuz: Tuzdan tansiyonu yükselttiği için kaçınmak gerekiyordu. Ama tansiyonu yüksek olmayanlar için durum nedir; hala açıklığa kavuşmuş değil.
Egzersiz: Jogging'e son. Kalp sağlığını korumak için öyle hababam efor sarf etmek, nabız atışlarınızı tırmandırmak zorunda filan değilsiniz. Uzmanlar, bahçe işleriyle, hatta ev işleriyle uğraşmanın, kalp sağlığı ve vücut için gerekli egzersizi sağladığı görüşünde.
Bilimin verdiği en iyi yeni haber ise şu:
Birkaç anahtar noktayı öğrendiniz mi, kalbinize iyi bakmak çok kolay...
1- Yağ ve kolesterolO ilk 'bilimsel hurafeler' artık çok basit kaldı. Yani yumurtayı kesmek, tereyağ yerine bitkisel yağ kullanmak, kırmızı et yememekle kolesterol düşmüyor. Son bulgular, bu garipliklere bir nebze ışık tutuyor. Bir defa, yediğiniz kolesterol oranı, kanınızdaki oranı belirleyecek diye bir zorunluluk yok. Vücudun kendi kolesterol seviyesini ayarladığı da ortaya çıkan yeni sonuçlar arasında. Yağlardan uzak durmak da kötü bir fikir. Zira vücudun yağa ihtiyacı var. A ve D vitaminlerinin çözülmesi için yağ gerekiyor, yoksa vücut tarafından absorbe edilemiyorlar. Düşük yağ oranlı diyetlerin de tam olarak kalbe hizmet etmediği doğrulandı. Akdeniz insanları mesela, kalorilerinin en az yüzde 30'unu yağlardan alıyorlar ve kalp hastalığı oranları çok düşük.
2-TuzYüksek tansiyonun kalp için kötü bir sinyal olduğu gerçeğini, bilimadamları keşfedeli epey oldu. Ayrıca kılcal damarların da patlamasına yol açabilen yüksek tansiyon, bu beyinde gerçekleşirse beyin kanamasına, kalp krizinden sonra en yaygın ölüm nedenine yol açıyor. O yüzden tansiyonu yüksek kişilerin sodyumdan; yani tuzdan uzak durmaları gerekiyor. Ama bundan normal tansiyonlu kişiler için de tuz kullanmamanın iyi olduğu sonucu çıkmıyor. Özellikle egsersiz yapanlar için, egsersiz sırasında vücutta tuz kaybı olduğundan, tuz kullanmamak belki de hiç iyi bir fikir değil...
3-Egzersiz1950'lerde başlatılan araştırmalar, spor yapanların kalp krizi geçirme riskinin daha düşük olduğunu gösterdi. Bunun nedeni olarak da uzun süre, kalbin de bir nevi kas olduğu ve çalıştıkça, direncinin arttığı söylendi. Bir diğer faktör de, doktorlara göre, damarlara daha çok kan pompalayabilmesi olabilir. Damarlar genişleyip, kan dolaşımı arttıkça, nabız hızlandıkça, tansiyon da düşer ve böylece kalp krizi riski azalır. Egzersiz yapanların hala yüzde 30 daha şanslı olduğu düşünülüyor, kalp krizi geçirmeme babında... Ama yine de bu tespitlerin hepsi kesin değil. En çok kafa kurcalayan sorun ise, egzersiz yaptıkça daha çok yapmanız gerekiyor. Akıllı yiyin, sağlıklı yaşayın...
Soğan ve Sarımsak: Ağız kokuturlar; ihtiyarlar faydalı olduğunu rivayet eder...
Uzmanlar şimdi ne diyor: Soğanlar "flavonoid" ve sarmısak da "polifenol" maddesi içerdiklerinden her ikisi de kalbe çok yararlı.
Ne Yapmalıyız: Her ikisinden de bolca yemeli.
Zeytinyağı: Bu da bir çeşit yağ, şişmanlatır. Kesinlikle uzak durulmalıdır.
Uzmanlar şimdi ne diyor: Vücut bir takım yağlara ihtiyaç duyar. Ve doymamış yağ oranı yüksek olduğu için kolesterol seviyesini yükseltmeyeceğinden zeytinyağı en iyi kaynaktır.
Ne Yapmalıyız: Aşırıya kaçmamakta yarar var. Yemeklerde ve salatalarda kullanmak tavsiye edilir...